En çok görülen diş problemleri yalnızca diş sağlığını değil, tüm sistemimizi etkiliyor. Sağlıklı dişler genel sağlığımızın da önemli bir göstergesidir.
Vücudun fonksiyonlarını yerine getirebilmesi için doğal bakterilere ihtiyacı vardır. Bu bakteriler, ağız içinde bulunan diş plağının 1 miligramında 200-500 milyon âdete kadar ulaşabilir. Fakat zararlı bakteri düzeyinin yaşam tarzı, aşırı sigara, alkol ve kahve kullanımı, hormonal değişiklikler, genetik faktörler gibi unsurlar ile arttırılmasıyla diş sorunlarına zemin hazırlanır.
Dişte sorun olduğu sıcak ve soğuk gıdalara karşı oluşan diş hassasiyeti sorunundan anlamanız mümkün. Gizli ilerleyen diş çürümesi, periodontal hastalıklar ise diş hekimini düzenli ziyaret etmeniz ile haberdar olabilirsiniz. Diş kaybına sebep olabilecek diş sorunları ile karşılaşmamak adına, diş sağlığı hakkında bilinçli olmanız ve sağlıklı beslenme alışkanlığı kazanmanız gerekir.
Yetersiz diş bakımı, genetik faktörler, yaşlanma ve yanlış diyet uygulamaları, diş ve diş eti problemleri ile karşılaşmanıza neden olabilir. Yeterli önlemi alarak en sık görülen diş sorunları hastalıklarından korunmanız mümkün olacaktır.
Ağız Kokusu
Halitosis, ağız kokusu olarak da bilinir. Bu sorun; ağız kuruluğu, yetersiz diş bakımı ve tıbbi hastalıklardan kaynaklı olabilir. Aile ve sosyal hayat içerisinde yaygın olarak karşılaşılan bir sorundur.
İnsanların ortalama %85’i diş ve diş eti sorunları yaşar. Dil üzerindeki bakteriler, ağız kanseri, diş eti hastalığı ve çürükler ağız kokusuna sebep olan problemlerdendir.
Ağız kokusu tedavisi, düzenli diş fırçalama ve diş ipi kullanımı, dil temizleyicisi ve gargara kullanımı ile gerçekleştirilir. Bu yöntemleri kullanmanıza rağmen, kronik bir ağız kokusuyla karşı karşıyaysanız diş hekiminizi ziyaret ederek tıbbi kaynakların araştırılmasını isteyebilirsiniz.
Diş Çürümeleri
Diş çürümeleri, dişlerin dentin, mine ve sementum adı verilen dokularının, asit saldırısı sonucu aşınması ile oluşur. Bakteri plaklarının diş yüzeyinde birikmesi, asitlerin diş minelerini çözmesini sağlar. Diş çürükleri tedavi edilmediği takdirde; diş ağrısı, yetişkinlerde diş dökülmesi, enfeksiyon ya da ciddi diğer hastalıklara sebep olabilir.
Diş çürük tedavisi, sorunlu bölgenin tamamen temizlenip dolgu ya da kaplama yöntemi kullanılması ile dişlerin onarılmasını kapsar.
Diş çürüklerini önlemek için sağlıklı gıdalar tüketmek, günde en az iki defa dişlerinizi fırçalamak, diş ipi kullanmak ve düzenli diş muayenesine gitmeniz gerekir.
Periodontal Hastalıklar
Periodontal hastalık, periodontit ve diş eti hastalığı gibi diş eti dokularını hasara uğratan enfeksiyonlardır. Dişteki plak birikimi, diş eti çizgisi dokularını tahriş eder ve ilerleyen zamanlarda diş eti hastalıklarına sebep olur. Tedavi edilmemesi halinde, dişlerin sallantılı hale gelerek diş kaybı yaşanmasına sebep olabilir.
Herkes diş eti rahatsızlığı riski altında olabilir. Fakat 30 yaş üzeri bireylerde periodontal hastalıklar daha yüksek oranda görülür. Sigara içmek, diyabet gibi risk faktörleri de diş eti rahatsızlıklarını artırır. Diş eti rahatsızlığı belirtileri arasında diş eti kanaması, hassas diş ve diş etleri, ağız kokusu görülür.
Diş eti hastalıklarının iki aşaması; periodontit ve diş eti iltihabı olmaktadır. Diş eti hastalıklarını önlemek için günlük diş fırçalama ve düzenli diş ipi kullanımı gerekir.
Diş eti hastalıkları tedavisi; diş eti temizliği ve gerekli olduğu anlarda cerrahi müdahaleler ile kolaylıkla gerçekleştirilir.
Diş Eksikliği
Diş eksikliği, yetersiz diş bakımı ve yaralanmalar ile oluşabilir. Diş eksikliği tedavisi, protez, implant ve köprü yöntemleri ile dişlerin tamamlanması sağlanır. Diş kaybı, konuşma bozukluğu ve çene yapısının bozulmasına neden olabileceğinden tedavi ettirilmesi gereken önemli bir durumdur.
Dişlerin Çarpıklığı, Diş Sıkma ve Gıcırdatma
Diş çarpıklığı, çene yapısındaki bozukluktan kaynaklanabilir. Bu sorun, dişlerin ağrımasına, aşınmasına hatta kırılmasına dahi sebep olabilir.
Diş sıkma ve gıcırdatma, stres ve uyku halindeyken dişlere aşırı basınç uygulanması sonucunda dişlerin hasar görmesine sebep olur.. Bu davranış bozukluğu, diş hassasiyetine, çene ağrısına, diş aşınmasına ve daha ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir.
Diş çarpıklığı, diş sıkma ve gıcırdatma tedavi yöntemi, şeffaf diş plağı kullanımı, stres yönetimi ve diş egzersizleri ile gerçekleştirilebilir.
En sık görülen diş sorunları ile yaşamın her döneminde karşılaşabiliriz. Bu yüzden ağız hijyeni, her yaş grubu için oldukça önemlidir. Çapraşık dişler, diş ve diş eti rahatsızlıklarına en yatkın olan gruptur. Çünkü çapraşık diş sorunu ağız hijyeninin sağlanmasını zorlaştırabilir.
Sağlıklı çiğneme işlevi, konuşma ve estetik görünüm, sorunsuz bir diş dizilimi ile mümkündür. Ağız hijyenini etkileyen bu sorun koruyucu plaklar ile önlenebilir. Diş sağlığınız için kaliteli şeffaf diş plakları kullanmalısınız.
Diş Sorunları Yaşamanıza Sebep Olan Hastalıklar
Diş problemleriniz, bazı hastalıkların habercisi olabilir. Araştırmalar, diş ve diş eti hastalıkları olan kişilerin, kalp hastalıklarına yakalanma riskinin de fazla olduğunu gösteriyor. Aşırı stres, ilaç kullanımı, sjögren sendromu, osteoporoz, kansızlık gibi sorunlar diş sorunlarına bakılarak belirlenebiliyor.
Diyabet hastalığı, diş eti rahatsızlığınızın sebebi olabilir. Ağız ve diş sağlığı ile diyabet hastalığı arasında yüksek bir bağ vardır. Diyabet hastalıkları, bağışıklığı düşürerek vücudunuzun enfeksiyonlara karşı olan direncini azaltır. Bu durum, diş ve diş eti sorunlarının da gelişmesini hızlandırır.
Diş eti hastalığınız, kan şekerinizin kontrolünü de zorlaştırabilir. Kan şekerinizi koruyarak diş ve diş eti sağlığınızı güvence altına alabilirsiniz.
Ağzımızdaki tükürük, diş ve yumuşak dokuların sürekli yıkanmasını sağlar. Böylelikle, yiyecek artıkları ve bakteriler diş ve diş etleri üzerinde tutunamazlar.
Tükürük, diş çürüklerini önlemede büyük bir rol üstlenir. Fakat sjögren sendromu, tükürük bezleri ve gözyaşı kanallarına büyük oranda zarar verir. Bu sebeple, ağız kuruluğu yaşayan kişi, diş çürüğü ve diş eti hastalıklarına açık hale gelir. Romatolojik hastalık ve yaşın ilerlemesi de tükürük bezlerinin salgısını azaltabilir.
Bu sorunu önlemek için yapay tükürük solüsyonları, uygun ilaç tedavisi ve tükürük salgısını artıran gıdaları tüketmeniz faydalı olacaktır.
Diş kaybının başlıca nedeni, stresli yaşamınız olabilir. Stres altındaki bireyler, yüksek oranda kortizol hormonu üretir. Kortizol ise dengesiz kan şekerine sebep olarak bağışıklık sistemini olumsuz yönde etkiler.
Düşen bağışıklık beraberinde diş kayıpları da getirebilir. Ayrıca, stresli kişilerde sık görülen diğer diş hastalıkları ise diş sıkma, diş gıcırdatma gibi sorunlardır.
Osteoporoz (kırılgan kemik hastalığı), çene kemiği ve dişlerde dâhil olmak üzere, vücutta bulunan bütün kemikleri etkiler. Bu sorun, belirgin diş kayıplarının yaşanmasına sebep olabilir.
Soluk diş etleri, kansızlık sorununun habercisi olabilir. Yeterli kan hücresi üretmeyen vücudunuz, hemoglobin eksikliği sebebiyle, yeteri kadar oksijen alamaz. Bu nedenle, diş etlerinde de soluk bir görünüm oluşur.
Diş ve Diş Eti Sağlığını Korumak İçin Yapılması Gerekenler
Diş ve diş etlerinin sağlıklı olabilmesi için bakteri plağının düzenli olarak dişlerden uzaklaştırılması gerekir. Günde en az iki kez diş fırçalama ve diş ipi kullanımı, bakteri plağı düzeyinin kontrol altına alınmasını sağlar. Bunun yanı sıra, diş doktorunuzu düzenli olarak ziyaret etmelisiniz.
Gündelik ağız bakımı, diş taşlarının oluşmasını büyük ölçüde önler. Fakat diş taşlarının tamamen temizlenmesi, bir diş hekimin müdahalesi ile gerçekleştirilir.
Sigara, diş sararmaları, diş çürükleri ve diş eti hastalıklarına davetiye çıkarmaktadır. Ayrıca, kalp hastalıkları, ağız kanseri, yemek borusu ve akciğer rahatsızlıklarına sebep olmaktadır.
Genetik faktörler, diş eti rahatsızlıklarına %30 oranla daha yatkın olmanızı sağlar. Ağız sağlığınızı korumak ise genetik faktörlü diş eti rahatsızlıklarını 6 kat oranla azaltır.
Hormonal değişiklikler, hamilelik sürecinde olan kadınların progesteron ve östrojen hormonlarında artış gözlemlenir. Bu hormonların artması hamilelik gingivitisi sorununa neden olabilir. Hamilelik döneminde ağız hijyenine daha çok dikkat edilmelidir.
İlaç kullanımı; kalp ilaçları, doğum kontrol hapları ve antidepresanlar yan etki olarak diş eti hastalıklarına sebep olabilir.
Makalemizde bulunan en sık görülen diş sorunları rahatsızlıklarından herhangi birini yaşıyorsanız zaman kaybetmeden diş doktorunuza danışınız.