Günümüzde en sık karşılaşılan diş sorunlarının başında diş taşı oluşumu gelir. Diş taşı ise dişlerde oluşan plakların sertleşmesi ile meydana gelir. Bakterilerin dişlerin üzerinde mineral birikimine dönüşmesiyle oluşan bu plaklar yumuşaktır. Ancak zamanla yumuşak plaklar sertleşerek tartarlara yani diş taşlarına dönüşürler.
Besin artıkları ve çeşitli mikroorganizmalardan oluşan plaklar, diş yüzeyinin diş eti ile birleştiği noktalarda ortaya çıkar. Diş taşları oluşumunun temel nedeni ise plakların uzun süre temizlenmemesidir. Bu sebeple de diş taşı oluşmasını önlemek için ağız ve diş temizliğine çok dikkat edilmesi gerekir. Dişlerin arasında kalan besin artıkları mutlaka her yemekten sonra temizlenmelidir.
Ne yazık ki plaklar, diş taşına dönüştükten sonra fırçalama ya da başka yöntemlerle temizlenemez. Diş taşlarını ise sadece uzman diş doktorları özel aletlerle temizleyebilirler. Diş taşları sarı, kahverengi ya da siyah renklerde olabilir. Diş taşları sadece estetik görünüm açısından değil ağız sağlığı açısından da olumsuz etkiler de yaratır. Çünkü diş taşında bulunan bakterileri bulaşıcıdır ve çeşitli diş hastalıklarına neden olabilir. Diş taşınız varsa mutlaka uzman diş hekimine görünmeli ve diş taşlarınızı temizletmelisiniz.
Diş taşı oluşumunu önlemek için her şeyden önce bu sorunun temelinde yatan hijyen eksiklerine odaklanmak gerekir. İlk aşamada günlük ağız ve diş bakımınızı nasıl yaptığınız gözden geçirmelisiniz. Beslenme ve hijyen alışkanlıklarınız diş taşı oluşumunda etkili olan temel faktörlerdir. Yaşam tarzınızda yapacağınız bazı küçük değişiklikler diş taşı oluşumunu önlemeye yardımcı olacaktır.
Diş taşı oluşumunu önlemek için yapabileceklerinizi şu şekilde sıralayabiliriz:
- Dişlerinizi ve ağzınızı düzenli şekil temizlemelisiniz.
- Bir şeyler yedikten sonra dişinizi fırçalayamıyorsanız mutlaka su ile çalkalamalısınız.
- Dişlerinizi günde üç kez fırçalamalısınız.
- 6 ayda bir diş doktoruna kontrolüne gitmelisiniz.
- Aşırı şeker içeren yiyecek ve içeceklerden uzak durmalısınız.
- Dişlerinizi fırçalarken sadece yüzeyleri değil arka kısımları da iyice fırçalamalısınız.
- Diş temizliğinde diş ipi kullanmalısınız.
- Bakterileri azaltmak için dilinizi de temizlemelisiniz.
- Sigara ve alkolden uzak durmalısınız.
- Ağzınızı günde 2 kere gargara ile çalkalamalısınız.
Diş taşı oluşumunu önlemek için plakların ne olduğunu ve nasıl göründüğünü bilmek gerekir. Plaklar tartara dönüşmeden önce fark edilirse temizlenmesi daha kolaydır. Plaklar koyu sarı ve soluk renkte olabilir ancak bazen de plakları görmek oldukça zor olabilir. Diş etinde çekilme gibi sorunlar meydana gelebilir. Dilinizi dişleriniz üzerinde gezdirerek bir tabaka olup olmadığını anlamaya çalışabilirsiniz. Dilinize dişinizin üzerinde tabaka varmış gibi geliyorsa plak olduğunu anlayabilirsiniz.
Dişlerinizde plak olup olmadığını anlamanın en iyi yolu diş hekimi kontrolüne gidilmesidir. Diş hekimleri dişlerde oluşan plakları net bir şekilde görebilir. Böylece size diş plaklarınız diş taşına dönüşmeden önce doğru temizlik ve bakım önerileri sunabilir. Diş taşı oluşumunu önlemek için plakları erken evrede fark edip doğru ve etkin hijyen bakımı ile ortadan kaldırmak gerekir.
Diş taşlarının temizliğini uzman diş hekimleri yapar. Dişlerdeki tartar ultrasonik cihazlarla ve özel aletlerle temizlenir. Diş taşı temizliği 30 veya 45 dakika kadar sürer. Diş taşı temizliğinde herhangi bir acı ya da ağrı hissedilmez. Sonrasında diş etlerinde biraz hassasiyet ve kanama görülmesi muhtemeldir ancak bunlar geçicidir.
Diş taşı temizliğinden sonrasında bir gün boyunca hem çok sıcak hem de çok soğuk içeceklerden uzak durulması gerekir. Diş taşı temizliği yapıldıktan iki saat sonrasına kadar çay, kahve ve sigara içmemek gerekir. Diş taşı temizliğinden sonra ağız hijyenine özen gösterilmeli günlük bakım aksatılmamalıdır. Ağız bakımına dikkat ederek tekrar diş eti oluşmasını önleyebilirsiniz.