Diş fırçalama alışkanlığı ne yazık ki en kolay vazgeçilen alışkanlıklardan birisidir. Çok önemli olması ve bu rutinin bozulması çok fazla soruna neden olabilir. Özellikle çocukların gelişme ve büyüme çağlarında bu rutini kazandırmak yetişkinlik dönemlerinde hem sağlıklı hem de estetik dişlere sahip olmalarını sağlayacaktır.
Genellikle anaokuluna başlayacak olan çocukların %40’ında diş çürükleri oluşabilir. Diş çürükleri, dünya üzerinde küçük çocukları etkileyen önemli durumlar arasında yer alır. Erken çocukluk döneminde astımdan beş kat daha yaygındır. Unutulmamalıdır ki, çocukların diş sağlığı için her zaman daha iyisini yapabiliriz.
Çürüklerle savaşmaya yönelik ilk adım, iyi diş fırçalama alışkanlıklarını edindirmek ve bunların uygulanmasını sağlamaktır. Çocukluk döneminde 20 süt dişi vardır. 12 veya 13 yaşına gelindiğinde hepsi dökülmüş ve yerlerini yetişkin daimi dişler almış olur.
Süt dişleri, kalıcı yetişkin dişler için kılavuz görevi görür. Eğer çürüme nedeniyle süt dişleri erken kaybedilirse, yetişkin dişlerinin düzgün bir şekilde çıkması için yeterli yer olmayabilir. Bakımı iyi yapılmayan süt dişleri ayrıca enfeksiyona, ağrıya, rahatsızlığa, yeme ve konuşma sorunlarına dahi neden olabilir.
İlk diş çıkmadan önce, evde ağız hijyeni alışkanlıklarını uygulamaya başlayabilirsiniz. Her beslenmeden sonra yumuşak bir nemli bez ile bebeğinizin ağız içini temizleyebilirsiniz. Bebeğin ağız içini hafif sürtünme basıncı yoluyla temizlemek diş çıkarma ağrısına iyi de gelebilir; ancak bu uygulamada diş macunu kullanmamalısınız.
Bebeğinizin ilk dişi 6 ila 7 aylıkken çıkabilir. Bu süreçte de bebeklerin ilk diş hekimi ziyaretini iyi planlamak gerekir. Bebeğin ilk dişleri çıkmaya başladığında diş hekimine gidilerek, kontrollere başlanması tavsiye edilir. Bebeğin ilk dişi çıktığında diş fırçalamaya da başlanabilir. Yumuşak, küçük başlı bir diş fırçası ve su kullanarak yiyecekler, bakteriler, diğer kalıntıların yanı sıra yapışkan plakları da temizleyebilirsiniz. Çocuğunuz ağzını durulayıp tükürecek yaşa gelene kadar diş macunu asla kullanmamalısınız.
Çocuğunuz yaklaşık 2 veya 3 yaşındayken, ona kendi dişlerini fırçalamayı ve bakımını öğretmeye başlayabilirsiniz. Temel ağız hijyeni tekniklerini ve alışkanlıklarını öğretmek çocukluk yıllarını kapsayan bir süreçtir. Okul öncesi çocuklar, diş fırçalamada uzman olmak için ince motor becerilerine sahip değildirler. Bu nedenle çocuğunuzun diş fırçalama alışkanlıklarını 6 ila 8 yaşına gelene kadar öğretmeye ve denetlemeye devam etmelisiniz.
Çocuğunuz yaklaşık 2 ila 3 yaşına gelene kadar yani dişlerine kendi başına uygun şekilde bakabilene kadar dişlerinizi siz fırçalamalısınız. Çocuğunuz 2 veya 3 yaşına gelince kendi dişlerini fırçalamayı denemesini sağlayabilirsiniz. Önce çocuğunuzun dişlerini fırçalamayı deneyebilir sonra yaptığınız şeyi tekrar etmesini sağlayarak öğrenme sürecini etkili şekilde yürütebilirsiniz.
Dişlerini fırçalarken çocuğunuzu en iyi konumda nasıl tutacağınızdan emin olmayabilirsiniz. Kucağınıza oturtup, kolunuzla başını desteklemek iyi bir yöntem olabilir. Uygun pozisyonu bulduğunuzda dişlerini fırçalamaya başlayabilirsiniz. Çocuğunuz biraz büyüdüğünde, dişlerini fırçalarken onun yanında durabilirsiniz.
Sapı çocuğunuzun eline rahatça oturacak şekilde tasarlanmış, yumuşak kıllı, çocuk boyutunda bir diş fırçası seçmelisiniz. 2 yaş ve üzeri çocuklar için bezelye büyüklüğünde florürlü diş macunu kullanabilirsiniz. Çok fazla florür yutmamaları için dişlerini fırçaladıktan sonra çocuğunuzun macunu durulayıp tükürmesini sağlamanız önemlidir.
Artık hazır olduğunuza göre, fırçalama zamanına geçebilirsiniz. Her adımı gerçekleştirirken, çocuğunuzla ne yaptığınız, neden yaptığınız ve bir sonraki adımın ne olacağı hakkında konuşabilirsiniz. Bu rutini eğlenceli hale getirmek onun siz olmasanız bile diş bakımını aynı şekilde sürdürmesini de sağlayacak bir unsur olur.
Fırçalarken, ilk önce tüm dişlerin iç yüzeylerini fırçalayarak işe başlayabilirsiniz. Fırçalama sırasında nazik olmak ve 45 derecelik açıya dikkat etmek gerekir. 45 derecelik açıyla dişleri dairesel hareketlerle fırçalayabilirsiniz.
Ardından, tüm dişlerin dış yüzeylerini temizlemeye geçebilirsiniz. Diş fırçasının kıllarını diş eti çizgisine doğru açılandırıp, yumuşak dairesel hareketlerle fırçalamaya devam edebilirsiniz.
Fırçalamada dişlerin çiğneme yüzeylerini de unutmamalısınız. Daha iyi hijyen sağlamak için dilin dış yüzeyi de fırçalanmalıdır. Diş fırçalama sürecinde çocukla konuşmak ve onu teşvik etmek önemlidir. Çocuğunuzu diş fırçalamaya teşvik ederek, onunla konuşarak çok daha rahat bir şekilde diş fırçalama alışkanlığı kazandırabilirsiniz.
