Söz konusu ağız ve diş sağlığı olduğunda karşılaşılabilecek çok sayıda farklı sorun bulunmaktadır. Ağız içi yaraları bunlardan biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Oldukça rahatsız edici bir problem olabilen ağız içi yarası konuşma ve yeme güçlüğü oluşturabilir, kişinin hayat kalitesini olumsuz etkileyebilir. Yanlışlıkla ağız içinin ısırılması gibi sebeplerden ortaya çıkabileceği gibi, bu sorun çok daha ciddi sağlık problemlerinin habercisi de olabilir. Pek çok farklı sebebe bağlı olarak ortaya çıkabilen bu ağız sağlığı probleminin çeşitli önleme ve tedavi yöntemleri vardır. Peki, ağız içinde yara neden olur, bu yaralara ne iyi gelir ve ağız içinde yara oluşması nasıl önlenir? Gelin bu konuları ana hatlarıyla inceleyelim.
Birçok farklı sebepten ötürü ağız içinde yara sorunu ortaya çıkabilir. Ayrıca bu yaralar dil, diş eti, yanakların veya dudakların iç kısmı ve damak gibi ağzın farklı bölümlerinde görülebilir. Oluşma nedeni ve görülen bölge dışında bu yaralar türleri bakımından da farklılık gösterebilir. Bunlardan en yaygınları arasında pamukçuk gibi çeşitler bulunur. Buna ek olarak lökoplaki, eritroplaki, ağız ülseri ve aft gibi farklı yara çeşitleri de ağızda ortaya çıkabilir. Bunlar dışında da birçok farklı ağız içi yara çeşidi bulunmaktadır.
Bu sorunun tedavisinde sorunun oluşma nedenine bağlı olarak çeşitli tedavi yöntemlerinden yararlanılabilir. Ancak öncelikle ağız içi yaralarının neden ortaya çıktığı belirlenmelidir. Çok sayıda farklı nedene bağlı olarak ağız içi yaraları oluşabilir. Örneğin bölgenin ısırılması, yemek yerken yanması, diş teli gibi aparatlardan dolayı tahriş olması, sigara kullanımı gibi nedenler bunlar arasında yer alabilir. Ayrıca çeşitli vitamin eksiklikleri, otoimmün hastalıklar, enfeksiyon ve kanser gibi nedenlere bağlı olarak da ağız içi yarası görülebilir. Bunlara ek olarak ağız içi yaralarının başka pek çok farklı sebebi de olabilir.
Diğer olası sebeplerin yanı sıra, birtakım vitamin ve mineral eksikliklerine bağlı olarak da ağız içi yarası oluşması mümkündür. Peki ağız içi yaraları hangi vitamin veya minerallerin eksikliğinden olabilir? Ağız içi yarası oluşmasında çinko, demir veya folik asit eksikliği rol oynayabilir. Bunun yanı sıra bu sorunun ortaya çıkmasında B1, B2, B6 ve B12 vitaminlerinin eksikliği de etkili olabilir. Dengeli, sağlıklı ve düzenli bir beslenme programı uygulanarak besin eksikliklerinin önüne geçilmesi hem ağız yaralarının oluşmasına karşı bir önlem olarak, hem de genel olarak sağlık açısından iyi bir seçim olacaktır.
Konu ağız içi yaraları olduğunda bu sorunun oluşumunda rol oynayabilecek pek çok nedenden bahsedebiliriz. Bu sorunun ortaya çıkmasında rol oynayabilen yaygın bir sebep bölgenin yanlışlıkla ısırılmasıdır. Fakat ağız içinde görülen yaralar bazı sağlık sorunlarının da belirtisi olabilir. Örnek olarak; herpes simpleks virüsü, diş eti iltihabı, öpücük hastalığı gibi nedenlere bağlı olarak bu sorun gelişebilir. Ayrıca ağız içi yaralarının ortaya çıkmasında çeşitli bakteriyel veya viral enfeksiyonların yanı sıra mantar enfeksiyonları da rol oynayabilir. Dahası, ağız içinde yara birtakım otoimmün hastalıklar veya kanser gibi sağlık sorunlarının belirtileri arasında yer alabilir. Tüm bunların yanı sıra ağız içi yarası başka hastalıkların habercisi de olabilir.
Kullanılacak tedavi yöntemi ağız içi yarasının oluşma nedenine göre değişiklik gösterebilir. Genellikle, bölgenin ısırılması gibi basit nedenlerden dolayı ortaya çıkan ağız içi yaraları kendi kendilerine iyileşir. Basit yaraların iyileşme sürecini desteklemek için tuzlu su gargarası gibi yöntemlerden faydalanılabilir. Ayrıca ada çayı, bal, hindistan cevizi yağı, aloe vera gibi doğal tedavi metotları da iyileşme sürecini desteklemek için tercih edilebilir. Ancak eğer ağız içi yara ciddi bir sorundan dolayı ortaya çıkmışsa tedavi sürecinde profesyonel yardım almak gerekir. Bunun için diş hekimine veya kulak burun boğaz uzmanına başvurulabilir.
Öncelikle ağız içi yaraları önlemek için ağız ve diş hijyenine dikkat edilmelidir. Bunun yanı sıra sağlıklı bir beslenme ile vitamin ve mineral eksikliklerinin önüne geçilmelidir. Ağızda fiziksel travmayı önlemek için yemek yerken dikkatli çiğnemek, yiyecek ve içeceklerin uygun bir sıcaklıkta olmasına dikkat etmek de önlem olarak tercih edilebilir. Tabii ki ağız içi yaralarının her zaman önlenemeyebileceği de unutulmamalıdır.
